Για να κατακτήσετε την ευτυχία δεν χρειάζονται επώδυνες θυσίες. Είναι αρκετό να διαθέτετε καλή θέληση, αγωνιστικό πνεύμα και αγάπη για τη ζωή και τον συνάνθρωπό σας. Η ευτυχία, διδάσκει ο Κομφούκιος, είναι θυγατέρα του ανθρώπου και βρίσκεται δίπλα του, στο ύψος της καρδιάς. Μικρές και μεγάλες πράξεις γεμίζουν την καρδιά των ανθρώπων με χαρά, όταν τις διακρίνει η έμπρακτη ηθική και η διάθεση προσφοράς στο κοινωνικό σύνολο, η αγάπη προς τον εαυτό μας και συνεπώς και προς τους άλλους.
Πρώτος και κύριος παράγοντας για την κατάκτησή της είναι η αυτογνωσία. Θυμηθείτε ότι το πασίγνωστο ρητό γνώθι σαυτόν αναγραφόταν σε περίοπτη θέση στην είσοδο του μαντείου των Δελφών, ώστε, όσοι ζητούσαν χρησμό από τον Απόλλωνα, να έχουν υπόψη τους ότι η ερμηνεία του χρησμού εξαρτιόταν αποκλειστικά από τον βαθμό της αυτογνωσίας τους. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με την ευτυχία. Με την αυτογνωσία, μπορεί να ξέρει κάποιος τι πραγματικά επιθυμεί και σε ποια κατάσταση θα αισθάνεται υπαρξιακά ολοκληρωμένος.
Για να αναπτύξετε την αυτογνωσία σας στον μέγιστο δυνατό βαθμό πρέπει να κατανοήσετε ότι η ανθρώπινη προσωπικότητα αποτελείται από δύο μέρη, το συνειδητό και το ασυνείδητο. Το συνειδητό μέρος του εαυτού μας, αυτό που παρουσιάζουμε στην καθημερινή μας ζωή, μπορούμε να το γνωρίσουμε μέσω του συνδυασμού της εικόνας που έχουμε οι ίδιοι για το άτομό μας και εκείνης, που έχουν οι άλλοι. Όχι όμως οποιοιδήποτε άλλοι, αλλά εκείνοι, στους οποίους έχουμε εμπιστοσύνη ότι μας κρίνουν καλοπροαίρετα. Το ασυνείδητο, εξάλλου, είναι ο φορέας των εμπειριών που έζησαν οι πρόγονοί μας, είναι αυτό που μας υποδείχνει τον τρόπο ύπαρξής μας σε σχέση με το παρελθόν, ενώ σύγχρονα προλέγει το μέλλον και φέρνει στο προσκήνιο άγνωστες πτυχές του χαρακτήρα μας μέσω ονείρων ή καταστάσεων διαφοροποιημένης συνείδησης.
Η πρόοδός στην αυτογνωσία εξαρτάται από τη βούλησή μας να υπερνικήσουμε την εγωπάθεια. Είναι προσπάθεια δύσκολη, γιατί ο εγωισμός τυφλώνει τον άνθρωπο, δημιουργεί ανύπαρκτα προτερήματα, μεγαλοποιεί τα υπάρχοντα, συγχωρεί τα σφάλματα και κρύβει τον πραγματικό εαυτό μας.
Σας προτείνω, λοιπόν, να αξιολογήσετε το συνειδητό μέρος του εαυτού σας, την εικόνα που δείχνετε καθημερινά στους άλλους, καταγράφοντας με ειλικρίνεια τα προτερήματα αλλά και τα ελαττώματά σας, γιατί έτσι θα αποκτήσετε το σωστό μέτρο για όσα απαιτείτε από τη ζωή. Να γράψετε σ’ ένα φύλλο χαρτιού αριστερά όσα νομίζετε ότι είναι τα προτερήματά σας και δεξιά τα μειονεκτήματά σας, όσο μπορείτε σε πιο σύντομο χρόνο, κατά το δυνατόν αυθόρμητα. Στη συνέχεια να ζητήσετε από τους πιο στενούς σας φίλους, συγγενείς ή άτομα που έχετε εμπιστοσύνη στην κρίση τους, να σας πουν με ειλικρίνεια ποια από τα στοιχεία του χαρακτήρα σας τα θεωρούν προτερήματα και ποια μειονεκτήματα. Να καταγράψετε, πάλι, όσα σας πουν, με τον ίδιο τρόπο, όπως και πριν, και να τα συγκρίνετε με αυτά που εσείς έχετε γράψει. Να υπογραμμίσετε όσα προτερήματα πιστεύετε ότι έχετε και δεν σας τα ανέφεραν, και όλα τα μειονεκτήματα που σας είπαν, και δεν τα έχετε σημειώσει. Όσο περισσότερες διαφορές υπάρχουν, τόσο η εικόνα, που έχετε για τον εαυτό σας, δεν έχει εκφραστεί σωστά προς τον κοινωνικό σας περίγυρο.
Να προσπαθήσετε στο μέλλον να δείξετε όλα τα προτερήματά σας, που μένουν ακόμη άγνωστα στους άλλους και συνεπώς δεν τα εξωτερικεύετε σωστά. Όσο για τα μειονεκτήματα που σας είπαν και δεν τα είχατε σημειώσει, να τα προσέξετε πολύ, γιατί αυτό σημαίνει είτε ότι δεν τους έχετε δώσει την πρέπουσα προσοχή είτε ότι αγνοείτε εντελώς αυτή την πλευρά του εαυτού σας.
Να λάβετε υπόψη σας ότι η πραγματικότητα βρίσκεται συνήθως ανάμεσα στην άποψη, που έχετε εσείς για τον εαυτό σας, και σ’ αυτή που έχουν οι άλλοι.
Στη συνέχεια να καταγράψετε τις προτεραιότητές σας κατά αξιολογική σειρά. Π.χ. α. Υγεία, β. Επαγγελματική σταδιοδρομία, γ. Οικογένεια, δ. Χρήμα κ.λπ., και δίπλα στην καθεμιά κάποια προτερήματα που θεωρείτε απαραίτητα για την πραγματοποίησή της. Π.χ.: Οικογένεια. Να γράψετε δίπλα της: αλληλοκατανόηση, τρυφερότητα, διάλογος κ.λπ. Σταδιοδρομία. Να γράψετε δίπλα της: αποφασιστικότητα, τόλμη, στρατηγική, εξυπνάδα κ.ά.
Να συγκρίνετε ακολούθως όσα γράψατε για να δείτε, αν οι στόχοι σας ανταποκρίνονται στην προσωπικότητά σας ή αλλιώς τι πρέπει να αλλάξετε για να φτάσετε ευκολότερα στον στόχο που θα σας κάνει ευτυχισμένους.
Αυτές οι απλές κινήσεις θα σας βοηθήσουν να γνωρίσετε τις κλίσεις, τις διαθέσεις και τις ικανότητές σας, ώστε να φτάσετε στην στοιχειώδη αυτογνωσία, που θα σας επιτρέψει να προσανατολιστείτε προκειμένου να βρείτε το δικό σας μονοπάτι προς την ευτυχία. Να ακούσετε την εσωτερική σας φωνή και να ανοίξετε μόνοι σας το μονοπάτι που οδηγεί στην ευτυχία. Ακόμη και τα πλησιέστερα σε μας πρόσωπα κάποτε δεν γνωρίζουν ή δεν καταλαβαίνουν τις βαθύτερες ανάγκες μας. Μην υποτιμάτε ποτέ τον πραγματικό σας εαυτό. Φροντίστε να τον γνωρίσετε έγκαιρα.
(Συνεχίζεται)
